Succesvolle herontwikkeling van verouderde bedrijfslocaties helpt bedrijven in ruimtenood, vermindert ‘verdozing van het landschap’, levert behoud werkgelegenheid op leidt tot toekomstbestendige bedrijventerreinen door verbetering van kwaliteit en duurzaamheid.

In de afgelopen 8 jaren zijn 116 verouderde bedrijfslocaties (elk minimaal 15.000 m²) herontwikkeld, waardoor 4,4 miljoen m² (merendeels) nieuw bedrijfsvastgoed is ontwikkeld. Daarmee is 320 hectare nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein niet nodig geweest, ook al omdat de locaties na de herontwikkeling veel intensiever worden benut (92% hogere ruimte-intensiteit). In deze nieuwe (grotendeels logistieke) gebouwen werken nu zo’n 14.000 mensen.

Deze conclusies trekt het adviesbureau Buck Consultants International uit een vandaag gepubliceerd onderzoek, dat is uitgevoerd in opdracht van 15 professionele vastgoedontwikkelaars en -beleggers en het Ministerie van Economische Zaken. De vastgoedpartijen zijn: Borghese Logistics, DHG, Garbe, Heembouw, HVBM Vastgoed, Intospace, Logistics Capital Partners, MG Real Estate, Montea, Next Level, Panattoni, Pro-Delta, Prologis, VolkerWessels Logistics Development en WDP.

Herontwikkeling

Herontwikkeling van verouderde bedrijfslocaties heeft de afgelopen jaren al flink vaart gekregen, aldus René Buck, directeur van Buck Consultants International. “Sinds 2016 is er een gestage toename van dit type herontwikkelingen. Noord-Brabant, Utrecht, Limburg en de regio Rotterdam lopen voorop. De laatste jaren hebben we het over 800.000 tot 1 miljoen m² herontwikkeld logistiek en industrieel vastgoed per jaar”.

Buck Consultants International wijst erop dat de maatschappelijke opbrengsten groot zijn. Op deze terreinen werken nu 14.000 mensen, er hoefden geen nieuwe locaties te worden ontwikkeld, de gebouwen zijn allemaal duurzaam en energie-efficiënt en de ruimtelijke kwaliteit van de bedrijventerreinen is toegenomen. Deze herontwikkelingen passen volledig in het beleid van het Rijk, provincies en gemeenten, maar zijn niet dé oplossing voor alle ruimtezoekende bedrijven. “De relatief gemakkelijke herontwikkelingen zijn nu gerealiseerd, dus het wordt nu lastiger en complexer. Bovendien is er volgens de Rijksoverheid tot 2030 jaarlijks nog vraag naar 700 hectare bedrijventerrein, waarvoor ook zeker volledig nieuwe bedrijventerreinen nodig zijn” zo waarschuwen de adviseurs.

Leidraad

Tegelijkertijd met het onderzoek is een “Leidraad Herontwikkeling Bestaande Bedrijfslocaties” gepresenteerd. Deze Leidraad biedt concrete handvatten om als lokale overheid aan de slag te gaan met herontwikkeling in goede dialoog met de markt. Senior adviseur Jordi Hubers: “Het is een richtlijn en dient als houvast en ondersteuning in beleidsvorming en uitvoering van herontwikkeling. De focus van de Leidraad ligt op grotere, integrale herontwikkelingsinitiatieven met bredere gevolgen voor de (in)directe omgeving en substantiële verduurzamingsmogelijkheden.“

Problemen & Oplossingen

Herontwikkeling gaat niet vanzelf, maar is een dynamisch en complex proces, waarvoor in de praktijk hardnekkige barrières weggenomen moeten worden. Denk aan het opruimen van (zware) bodemvervuiling, het slopen van verouderd vastgoed, aanpassen van gedateerde planregels en het aanvragen van diverse vergunningen voor het nieuwe of te revitaliseren gebouw c.q. bedrijfskavel. Dat vraagt om een goede samenwerking tussen de betreffende gemeente en de initiatiefnemer.

In de Leidraad worden vijf verschillende niveaus of invalshoeken onderscheiden, die van belang zijn bij realisatie van herontwikkelingsprojecten: gebouw, kavel, directe omgeving, organisatie, participatie.

In totaal zijn 22 belangrijke uitdagingen in kaart gebracht en hiervoor zijn oplossingsrichtingen uitgewerkt. Het gaat onder meer over het nemen van passende maatregelen voor de inpassing van bedrijfsgebouwen, het stellen van reële eisen aan het duurzaam en circulair bouwen, toepassen van maatregelen voor duurzame energie en klimaatadaptie. Ook komen aan de orde een effectieve manier van organiseren door een gemeente: hoe kan goed gecommuniceerd worden met de initiatiefnemer en hoe kan participatie het beste worden vormgegeven.

Het onderzoek/de leidraad is HIER te downloaden.